Binaların ve diğer yapıların inşaatı, restorasyonu, onarımı, oluşumu, yıkımı, temizlenmesi ve boyanmasında kullanılan destek sistemi iskeledir. İnşaat aşamasında yukarı kolay çıkmayı ve yukarı katlarda güvenle çalışmayı sağlayan yapı olarak kurulmaktadır. İskele genel hatlarıyla, borular, bağlantı parçaları, platform ve diğer parçalardan oluşmaktadır. İnşaatlarda sıklıkla kullanılan iskeleler, ana taşıyıcı, panel ve yatay çitlerle, çapraz bağlar sayesinde güvenli bir sistem haline gelmektedir.
Örüntü şeklinde yapısı, cephe iskelesi standartları göz önünde bulundurularak tasarlanması, farklı boyutlarda kullanılma özelliği sayesinde binaların cephelerine yerleştirilir. Bu şekilde korunaklı bir çalışma alanı oluşturmaktadır. İnşaatlarda betonarmeyi desteklemek amacıyla kullanılan yapıysa kalıptır. Uzun yıllar ahşabın, betonarmede tek kalıp malzemesi olarak kullanıldığı bilinmektedir. Günümüzde artık çelik kalıpların bir zorunluluk halinde kullanıldığı söylenebilir. İnşaatlarda kullanımına en çok özen gösterilmesi gereken elemanlardandır.
İskeleler yalnızca inşaatlarda kullanılmamaktadır. Oldukça çeşitli kullanım alanları için ihtiyaçlar dahilinde üretilmektedir. Rafineriler, enerji santralleri, endüstriyel tesisler, havalimanları, tersaneler, iskelelerin kullanıldığı yerlerdir.
Kullanım amaçlarına, iş türlerine ve bina durumlarına uygun, farklı inşaat iskele çeşitleri bulunmaktadır. İskele çeşitleri denildiğinde, zemine monte edilen sabit iskele, asma, mobil, cephe iskeleleri, köprü, geçit ve kapı iskeleleri, merdiven boşluğu kulesi, ağır yapı iskelesi, koruyucu ekipmanlı iskele ve kalıp ele alınabilir.
Kalıp ve iskele arasındaki fark göz önünde bulundurulduğunda, her ikisinin de inşaat sektöründe kullanıldığını söylemek mümkündür. Bunlar arasındaki farkların spesifik olması söz konusudur. İskeleden farklı olarak, kendi ağırlığını destekleyecek oranda sert seviyeye gelene kadar, ıslak betonun sağlamlığı için kullanılan, kalıcı ya da geçici kalıplar veya koruyucular piyasada yer almaktadır. Sütunlar, duvarlar, beton plakalar gibi beton yapılara, kalıp iskelesi gereklidir. İskeleyse bir binanın etrafına erişim için kullanılmaktadır.
İskele kurulumunda önce dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri, iskelenin TSE Belgeli olmasıdır. Bir diğer önemli faktörse, iskelenin kurulum projesinin oluşumu denilebilir. Kurulum projesi baz alınarak, iskelenin kurulum ve kullanım şekline göre statik hesaplamaların yapılması gereklidir.
İskele kurulumu, teknik dökümanlar tamamlanınca, projeye uygun şekilde gerçekleştirilir. İskele kurulumu bittiğinde, inşaat mühendisi ve tekniker tarafından kontrol edilir. Gerekli şartlar sağlandıysa, uygunluk belgesi verilir. Düzenli kontrollerin haftada bir olarak yapılması daha güvenilir olmaktadır. İskele üzerinde yapılan oynamalar, sismik sarsıntılar ve rüzgarlar, iskelenin dengesini bozacak unsurladır. Bu yüzden kontrollerin aksatılmaması zaruridir.
İskele kurulmadan önce, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması gerekir. İş kazasına fırsat vermemek adına, tüm tedbirler alınmalıdır. Zemin sağlamlığı kontrol edilir ve toprak ya da dolgu zeminin iyileştirmesi sağlanır. Sonrasında monteleme işlemiyle, iskele kurulumu tamamlanmaktadır.
Kalıp kullanımı için, projede çizilen panelin ya da duvar ölçüleri baz alınır ve içine beton dökülerek kuruması beklenir. Kalıp çakılırken, öncelikle binanın köşe noktalarının tespiti gereklidir. Sonrasında akslar oturtulur ve aks ipleri çekilerek çakma işlemi gerçekleşir.
